Ładowanie

Powódź tysiąclecia na archiwalnych fotografiach [ZDJĘCIA]

11 lipca, 2023

Wielka powódź we Wrocławiu. Zalany parking samochodowy na osiedlu Swojczyce. Fot. Zbigniew Nowak, ze zbiorów Ośrodka „Pamięć i Przyszłość”

12 lipca 1997 roku wielka woda dotarła do Wrocławia i zalała część miasta. Kataklizm spowodował ogromne zniszczenia. Zobaczcie, jak powódź została uwieczniona na zdjęciach, które są w zasobie Ośrodka „Pamięć i Przyszłość”.

Wielka powódź we Wrocławiu. Worki z piaskiem przy wrocławskim ogrodzie zoologicznym. Fot. Zbigniew Nowak, ze zbiorów Ośrodka „Pamięć i Przyszłość”

Zbliża się 26. rocznica powodzi tysiąclecia. Dla wielu mieszkańców Wrocławia jest to najważniejsze wydarzenie w historii miasta. Na początku lipca 1997 roku Nysa Kłodzka zniszczyła Kłodzko, a Odra zalała Racibórz i Opole. Wszyscy wierzyli, że dzięki wybudowaniu wrocławskiego węzła wodnego, stolica Dolnego Śląska uniknie podobnego losu. Nadzieje legły w gruzach, gdy 12 lipca 1997 roku woda z impetem wdarła się na ulice miasta. Siła żywiołu była ogromna. Kataklizm pochłonął 114 ofiar w Polsce, Czechach i Niemczech, a także odebrał dorobek życia wielu ludzi.

NIE POLUBIŁEŚ NAS NA FACEBOOKU? ZMIEŃ TO I KLIKNIJ TUTAJ!

Sekcja multimedialna o powodzi w 1997 roku na wystawie głównej „Wrocław 1945–2016” w Centrum Historii Zajezdnia. Fot. Iryna Marczenko / Centrum Historii Zajezdnia

Wystawa o powodzi tysiąclecia w Centrum Historii Zajezdnia

Centrum Historii Zajezdnia przygotowało dla odwiedzających nową sekcję multimedialną o powodzi. W zeszłym roku pojawiła się ona na wystawie „Wrocław 1945–2016”. Opowiada o wydarzeniach z tamtych lat z perspektywy konkretnych i charakterystycznych dla Wrocławia miejsc. Zobaczymy tam:

  • Poltegor, gdzie mieściła się siedziba telewizji TeDe,
  • Dworzec Główny PKP,
  • wieżę ciśnień Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji we Wrocławiu,
  • Uniwersytet Wrocławski,
  • ZOO,
  • osiedle Kozanów,
  • wały odrzańskie w Łanach.

Dzięki wykorzystaniu nowoczesnych technologii multimedialnych odwiedzający mogą oglądać oryginalne filmy i zdjęcia sprzed 26 lat. Po raz pierwszy opisano towarzyszące powodzi emocje, zarówno sprzed ćwierć wieku, jak i obecnie. W opinii socjologów, w tym nieżyjącego profesora Wojciech Sitka z Uniwersytetu Wrocławskiego, jest to bardzo istotne zagadnienie.

W czasie powodzi spontanicznie powstała wspólnota mieszkańców Wrocławia, którą nie dzieliły bariery hierarchii, statusów i ról społecznych. Jak powiedziała prof. Sitkowi jedna z respondentek: „człowiek, którego miałam za nic, pierwszy wszedł w wodę z okrzykiem: ludzie, idę do sklepu, czego potrzebujecie?”. Do tej wspólnoty dołączyli także mieszkańcy niezagrożonych części miasta, którzy budowali umocnienia na Biskupinie, przy ZOO, Dworcu Głównym PKP, a po apelu radiowym przenosili kilkusettysięczny księgozbiór Ossolineum na wyższe kondygnacje.

Wielka powódź we Wrocławiu. Na zdjęciu ulica Dworcowa na drugi dzień po przejściu wielkiej fali. Fot. Barbara Matyńska, ze zbiorów Ośrodka „Pamięć i Przyszłość”

Powódź z 1997 roku – największe zalanie w historii miasta?

Od początku XIX wieku zanotowano około 40 różnego rodzaju wystąpień Odry z jej koryta, ale tylko trzy z nich na trwałe zapisały się w pamięci przedwojennych mieszkańców Wrocławia. Pierwsza z nich miała miejsce w 1813 roku i zatrzymała ofensywę Napoleona. Kolejna, z 1854 roku, przyniosła Dolnemu Śląskowi sześć powodziowych fal w ciągu dwóch miesięcy, a poziom Odry przekroczył 7,5 metra.

Największa powódź miała miejsce w lipcu 1903 roku, kiedy ponad połowa miasta, w tym wyspy odrzańskie, ogród zoologiczny oraz wsie Kozanów i Maślice, znalazły się pod wodą. Po tym wydarzeniu podjęto decyzję o budowie nowoczesnych obiektów hydrologicznych, które miały chronić miasto przed kolejnymi powodziami w przyszłości. Jako, że stan wody na Odrze zaczęto mierzyć dopiero w 1810 roku trudno jednoznacznie wskazać, czy powódź z 1997 roku była rzeczywiście największą w historii miasta.

Zobacz archiwalne zdjęcia powodzi tysiąclecia:

Wielka powódź we Wrocławiu. Most kolejowy (w głębi most drogowy) na kanale Odra-Widawa (pomiędzy osiedlami Swojczyce i Strachocin) w czasie powodzi. Fot. Zbigniew Nowak, ze zbiorów Ośrodka „Pamięć i Przyszłość”
Tagi