Wrocław otrzymał dotację z rządowego programu, dzięki której Basteja Hioba przejdzie remont. Ten jeden zabytek zostanie odrestaurowany, jednak potrzeby historycznej zabudowy miasta są znacznie większe — starano się uzyskać środki na remont dziesięciu obiektów.

Basteja Hioba to jedyny wrocławski obiekt, który otrzymał dofinansowanie w ramach drugiego naboru Rządowego Programu Odbudowy Zabytków. Na remont XV-wiecznego fragmentu dawnych obwarowań Urząd Miejski Wrocławia otrzymał 1,76 mln zł dotacji.

W pierwszym etapie, którego wyniki ogłoszono w lipcu, Miasto także starało się o rządowe pieniądze na dziesięć zabytków. Pieniądze w kwocie 3,5 mln zł zostały wówczas przyznane wyłącznie na jeden z nich. Chodzi o wymagające remontu organy w Katedrze św. Jana Chrzciciela.

Jeden z dziesięciu. Wciąż zbyt mało środków, by wyremontować zabytki

W drugiej edycji Wrocław złożył te same wnioski – z wyjątkiem jednego. Zamiast katedralnych organów, na które rząd już obiecał fundusze, na listę dziesięciu projektów trafił Domek Miedziorytnika/kamieniczka Jaś.

Lista projektów złożonych przez Miasto w ramach II edycji Rządowego Programu Odbudowy Zabytków:

• Remont Bastei Hioba – wnioskowano o 1,76 mln zł dofinansowania, jest to jedyny projekt, na który przyznano środki w ramach II edycji;
• Remont „Domku Miedziorytnika” (kamieniczka „Jaś) (wniosek o 3,5 mln zł);
• Remont i przebudowa zabytkowego pawilonu „Pod Misiami” przy Hali Stulecia (wniosek o 3,5 mln zł);
• Remont zabytkowego budynku toalety wraz z przyległym terenem w obszarze Bastionu Sakwowego we Wrocławiu (wniosek o 3,4 mln zł);
• Przeprowadzenie prac budowlanych w pałacu leśnickim w celu zwiększenia jego dostępności i dostępu do zasobów kultury (wniosek o 3,5 mln zł);
• Remont tarasów i piwnic pałacu leśnickim (wniosek o 3,5 mln zł);
• Prace remontowe na Cmentarzu Żydowskim (wniosek o 3,5 mln zł);
• Rewitalizacja Wzgórza Polskiego/Bastionu Ceglarskiego (wniosek o 3,5 mln zł);
• Remont mostu w Ogrodzie Japońskim (wniosek o 1,2 mln zł);
• Zagospodarowanie placu wejściowego na Promenadę Staromiejską przy ul. Świdnickiej we Wrocławiu (wniosek o 3,5 mln zł).

W ramach Rządowego Programu Odbudowy Zabytków w dwóch etapach rozdysponowano łącznie około 4,3 mld złotych na 8 tysięcy zadań w całej Polsce. Wrocław to trzecie największe skupisko zabytków w kraju. Około tysiąca wrocławskich obiektów figuruje w rejestrze zabytków, a w parze z tą liczbą idą potrzeby konserwatorskie.

Dofinansowanie jest szczególnie potrzebne po pozbawieniu samorządów środków

Wrocław nie musiałby starać się o dofinansowanie takiej liczby zabytków, gdyby nie polityka podatkowa rządu, która pozbawiła samorządy dużej części dochodów z PIT. Tylko w tym roku Miasto straci na tym 781 mln zł, a rządowa rekompensata z tego tytułu wyniesie zaledwie 145 mln złotych. Dla Wrocławia strata takiej sumy jest bardzo dotkliwa. Trudne do zrozumienia są też kryteria rozdziału środków na zabytki w obu naborach — zwłaszcza wobec dużych miast, najbardziej dotkniętych zmianami podatkowymi.

Czym jest Basteja Hioba?

To mający ponad 500 lat fragment umocnień miejskich, który znajduje się przy Galerii Dominikańskiej od strony Parku Słowackiego. Basteja została odsłonięta pod koniec lat 60., przy okazji prac ziemnych związanych z budową nieistniejącego już hotelu „Panorama”. Dzięki usilnym staraniom zasłużonego przy odbudowie wrocławskich zabytków prof. Edmunda Małachowicza Basteja Hioba została częściowo zrekonstruowana. Ponieważ stan obiektu systematycznie się pogarszał (m.in. postępowało zawilgocenie murów), w 2022 roku Urząd Miejski Wrocławia wyłożył prawie 250 tys. złotych na najpilniejsze prace. Za pieniądze z Programu Odbudowy Zabytków Ratusz przeprowadzi ich drugi etap. Obejmie on uzupełnienie murów bastei, zwieńczenie elewacji, wykonanie odwodnienia oraz budowę schodów z poziomu muru obronnego do dawnej fosy.

Odpowiedzialny za inwestycję będzie Zarząd Zieleni Miejskiej, który planuje zrealizować całe zadanie w 2024 roku.