Miejska Farma to innowacyjny projekt, w który zaangażowanych jest wiele wrocławskich instytucji. Powstał, aby dzieciom w żłobkach dostarczać warzywa produkowane z poszanowaniem środowiska i zachowaniem bioróżnorodności. Na farmie pracują osoby wykluczone społecznie, które uczą się nowego zawodu. Dodatkowo, jednym z priorytetów projektu jest likwidacja ryzyka marnowania żywności. 

Wrocław jest pierwszym miastem w Polsce, które zdecydowało się na taką innowacyjną inicjatywę. Łączy ona w sobie między innymi kwestie środowiskowe, zdrowotne i społeczne. Farma Miejska służy to produkowania warzyw dla maluchów w żłobkach. Uprawa odbywa się w warunkach poszanowania środowiska i zachowania bioróżnorodności. Do pracy na farmie zatrudnione są osoby z różnych przyczyn wykluczone społecznie. Natomiast resztki plonów zagospodaruje organizacja pozarządowa. Tym samym ograniczy ryzyko marnowania żywności. Jeśli zaś chodzi o transport roślin, odbywać się on będzie także w ekologicznych warunkach. Warzywa bowiem dowożone będą do żłobków pojazdem elektrycznym. 

Farma powstała na terenie Stacji Badawczo-Dydaktycznej Uniwersytetu Przyrodniczego na Swojczycach. Warzywa uprawiane są na polu o łącznej powierzchni blisko 6 ha. Istnieje natomiast możliwość powiększenia jej nawet to 30 ha. W pierwszym roku działania, Miejska Farma wykorzystuje 2,5 ha. To na tym kawałku rosną ziemniaki, buraki, dynia i cukinia. Powierzchnia ta ma potencjał przynieść plony w postaci 70 ton warzyw. 

– Z ogromną radością i dumą ogłaszam inaugurację pierwszej w Polsce Miejskiej Farmy, która powstała we Wrocławiu. To innowacyjne przedsięwzięcie jest dowodem na nasze zaangażowanie w promowanie zdrowego stylu życia i ekologii. Dzięki Miejskiej Farmie najmłodsze dzieci będą miały dostęp do świeżych, pełnowartościowych produktów, co jest fundamentem ich zdrowego rozwoju. Jednocześnie dbamy o bioróżnorodność i ochronę środowiska stosując metody uprawy, które nie szkodzą naszej planecie. Wrocław zawsze był miastem innowacji i postępu. Wierzę, że nasz projekt stanie się wzorem do naśladowania dla innych miast w Polsce – mówił Jacek Sutryk, prezydent Wrocławia.  

Nad uprawami, a więc nad metodyką, harmonogramem i potencjalnie najwyższą jakością plonów czuwa Uniwersytet Przyrodniczy. 

–Jesteśmy na terenie Stacji Badawczo-Dydaktycznej Uniwersytetu Przyrodniczego. To prawie 300 hektarów! Bardzo się cieszymy, że możemy być częścią tego projektu. Cele zrównoważonego rozwoju to także misja naszej uczelni. Najważniejsze, byśmy uprawiali warzywa bez zbędnej chemii, minimalizując zużycie energii – przekonuje prof. Jarosław Bosy, rektor Uniwersytetu Przyrodniczego.

Farma Miejska – projekt cyrkularny

Warzywa trafią do najmłodszych wrocławian i wrocławianek. Będą nimi podopieczni Wrocławskiego Zespołu Żłobków. Szczególnie istotna w projekcie jest, w rozmaitych kierunkach rozwinięta, idea cyrkularności. 

– To, na co należy zwrócić uwagę, to szeroko pojęta cyrkularność tego projektu: zdrowe uprawy, w których produkcję zaangażowane są osoby wykluczone zawodowo, trafiają na stoły wrocławskich żłobków, natomiast nadwyżki zagospodaruje organizacja pozarządowa, partner NGO Fundacja Mniej Więcej. W ten sposób nic się nie zmarnuje. Co ważne, na terenie samej farmy będziemy rozwijali także strefę edukacyjną, do której wraz z naszym partnerem firmą InPost zaprosimy dzieci i młodzieży szkolną. Nasz model organizacji farmy jest absolutnie innowacyjny na skalę krajową – podkreśla Katarzyna Szymczak-Pomianowska, dyrektorka Departamentu Zrównoważonego Rozwoju UMW.

To jednak nie wszystko, bowiem za sprawą współpracy Departamentu Spraw Społecznych z Wrocławskim Centrum Integracji, farma realizuje program aktywizacji społeczno-zawodowej. Bierze w nim udział 20 osób zagrożonych wykluczeniem społecznym. Uczestnicy pracują na farmie i tym samym zdobywają kwalifikacje zawodowe. 

– To dzięki realizacji zajęć zawodowych na Farmie ludzie, którzy z różnych przyczyn znaleźli się w trudnej sytuacji życiowej, zdobywają umiejętności i kwalifikacje zawodowe pozwalające im powrócić na rynek pracy. Jednak to wsparcie nie kończy się na ścieżce zawodowej. Każdy z uczestników kursów reintegracyjnych uczestniczy także w zajęciach i konsultacjach z doradcą zawodowym, pracownikiem socjalnym czy psychologiem – mówi Ewa Żmuda, zastępczyni dyrektora Wrocławskiego Centrum Integracji.

Ekologiczny transport plonów do żłobków

16 placówek publicznych  z Wrocławskiego Zespołu Żłobków raz w tygodniu odbierać będzie dostawy warzyw z Miejskiej Farmy. Nad transportem czuwać będzie natomiast Fundacja Mniej Więcej. Miasto wybrało ją w drodze otwartego konkursu ofert dla NGOsów. Dowóz plonów odbywać się będzie samochodem elektrycznym. To kolejny sposób działania miasta na rzecz konsekwentnego ograniczania emisji CO2 we Wrocławiu. 

– Fundacja powstała dwa lata temu, po wybuchu konfliktu w Ukrainie. Jesteśmy grupą szefów kuchni, którzy tamto doświadczenie zamienili w fundację i spółdzielnię socjalną. Współpracujemy z miastem, przygotowując także posiłki dla seniorów, wykorzystując nadwyżki żywności ze sklepów. Jesteśmy dumni, że możemy być częścią tego projektu – opowiada Tomasz Wencek, wiceprezes Fundacji Mniej Więcej.

Ponadto Fundacja zapewni także przetwór ewentualnych nadwyżek czy niewykorzystanych plonów. Wszystko po to, aby możliwie ograniczyć ryzyko marnowania żywności. Projekt obejmie także organizację spotkań i warsztatów edukacyjnych dla osób pracujących w kuchni Wrocławskiego Zespołu Żłobków. 

Projekt realizowany jest przez Departament Zrównoważonego Rozwoju we współpracy z Uniwersytetem Przyrodniczym we Wrocławiu oraz: Departamentem Spraw Społecznych UMW, Wrocławskim Centrum Integracji, Wrocławskim Zespołem Żłobków, Biurem Współpracy z Uczelniami Wyższymi UMW, Fundacją Mniej Więcej oraz partnerem biznesowym – firmą InPost, który wspierać będzie działania edukacyjne na farmie. 

Miejska Farma – cele projektu 

1. Osiągnięcie korzyści społecznych poprzez reintegrację i aktywizację osób zagrożonych wykluczeniem.
2. Budowanie bezpieczeństwa żywnościowego poprzez sukcesywne zwiększanie udziału lokalnej produkcji żywności w systemie żywnościowym miasta, zabezpieczenie dostaw lokalnej żywności do jednostek miejskich oraz zapobieganie marnowaniu pożywienia.
3. Osiągnięcie korzyści środowiskowych poprzez zapobieganie zanieczyszczeniom; skrócenie łańcuchów dostaw wraz z minimalizacją śladu węglowego oraz promowanie rolnictwa ekologicznego. Ochrona bioróżnorodności i ekosystemów.
4. Wsparcie edukacji w obszarze zrównoważonego rozwoju i zwiększenie świadomości mieszkańców w zakresie systemu żywnościowego – zrównoważonej produkcji, obrotu i konsumpcji żywności.

Zobacz również: Powstanie nowa Gminna Biblioteka Publiczna w Długołęce.